Gedragsbeschrijvingen van onafhankelijkheid

 

Brengt eigen voorstellen of mening in, ook als bekend is dat anderen hiervan nog overtuigd moeten worden. Volgt een aanpak waarin hij gelooft, ook als anderen bezwaar maken. Laat zich in zijn denken en doen meer leiden door de eigen mening dan door wat anderen vinden. Onafhankelijkheid helpt hierbij, omdat het iemand in staat stelt om beslissingen te nemen zonder externe beïnvloeding.

 

‘…Je hoeft het niet met me eens te zijn…’

Als je graag zelf bepaalt hoe je over iets denkt, als je gewend bent om niet 1-2-3 af te gaan op wat anderen zeggen of als je je daar niet snel iets van aantrekt, als je bereid bent om voor je mening uit te komen, als je gewend bent om zelfstandig te werken, als je niet bang bent om je kritisch uit te laten, om een eigen geluid te laten horen, als je niet snel iets doet omdat ‘men’ dat graag zou zien, dan beschik je over deze competentie. Onafhankelijkheid betekent dat je keuzes maakt op basis van je eigen overtuigingen en inzichten.

 

Ontwikkel- en leervragen 

 

• Hoe kan ik mijn eigen mening op een effectieve manier ventileren?
• Wanneer kan ik bij een meningsverschil mijn eigen koers duidelijk maken?
• Wat kan ik doen als mensen bezwaren uiten als ik een idee presenteer?
• Wat moet ik doen om een zelfstandige mening te ontwikkelen?
• Hoe kan ik mijn onafhankelijkheid verder ontwikkelen?

 

Ontwikkeltips voor onafhankelijkheid

 

Tijdens het werk

• Zet vijf situaties op een rijtje waarin je moeite had om je onafhankelijkheid op te stellen. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen in deze situaties? Wat was er nodig geweest om meer onafhankelijkheid te tonen? Wie kan je daarbij helpen?
• Maak een afspraak met een collega waarvan je vindt dat hij zich onafhankelijk opstelt. Vraag of je een keer met hem mag meelopen. Observeer je collega en leg opvallende zaken vast. Bespreek na afloop wat je opviel en vraag hoe je collega zoiets aanpakt. Deze competentie kan versterkt worden door het leren van anderen.

 

Buiten het werk

• Ga tijdens de coaching in op het omgaan met weerstanden en hoe je jouw onafhankelijkheid kunt versterken.
• Neem deel aan een discussiegroep om je eigen mening te vormen en deze vervolgens ook te delen met anderen.
• Lees in kranten en tijdschriften de discussie- en opiniepagina’s. Probeer op basis daarvan je eigen mening te vormen over een bepaald onderwerp.
• Ga alleen een weekend weg om je onafhankelijkheid te ervaren en te versterken.

 

Coachingstips leidinggevende

 

• Vraag medewerkers om voorbeelden van situaties waarin hij zich niet onafhankelijk heeft opgesteld en situaties waarin hij zich wel onafhankelijk durfde op te stellen. Ga in op overeenkomsten en verschillen in deze situaties en bespreek hoe belemmeringen kunnen worden aangepakt.
• Stimuleer de medewerker om voorstellen of ideeën in te brengen in het werkoverleg. Ga eventueel in op het omgaan met weerstanden en hoe hij zijn onafhankelijkheid kan versterken.
• Bespreek samen met de medewerker de mogelijkheden voor het ventileren van zijn eigen mening. Stimuleer een sfeer waarin respect bestaat voor afwijkende meningen en ideeën.
• Bespreek met de medewerker op welke wijze hij opbouwende kritiek kan geven. Denk daarbij aan: beginnen met positieve punten, wees specifiek, geef concrete voorstellen, blijf zakelijk en speel niet op de persoon, maak onderscheid in feiten en meningen, check of de ander je begrijpt en sluit af op een positieve manier. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van onafhankelijkheid.

 

Mate van ontwikkelbaarheid van onafhankelijkheid

 

In sommige organisaties is het ook ongewenst om onafhankelijk te zijn. Iemand kan dan wel onafhankelijk zijn, maar krijgt onvoldoende gelegenheid en steun om dit te laten zien. Onafhankelijkheid is moeilijk te ontwikkelen, maar met de juiste ondersteuning en omgeving kan het groeien.

 

Relatie met andere competenties

 

Onafhankelijkheid heeft een relatie met initiatief. Als iemand zich afhankelijk voelt, heeft hij vaak moeite met het nemen van initiatief. Ook kan het zelfvertrouwen dan wat minder ontwikkeld zijn. Stelt een medewerker zich te onafhankelijk op, dan kan dit samengaan met te weinig discipline of te weinig vertrouwen in zijn omgeving. Zelfstandigheid en zelfstandig werken spelen hierin een belangrijke rol. Het is dus een cruciale competentie voor iedereen die een eigen koers wil varen.