Competentie: Informatie analyse

Gedragsbeschrijvingen

 

• Haalt de kern uit een brij aan informatie.
• Brengt ordening aan in complexe informatie en maakt deze voor anderen toegankelijk.
• Herkent en signaleert belangrijke informatie in een informatierijke omgeving.
• Legt verbanden tussen gegevens.
• Weet mogelijke oorzaken van problemen te benoemen.

 

Informatieanalyse: ‘…Alles afwegend…’

 

Als je in staat bent om alle beschikbare gegevens de revue te laten passeren, op een rijtje te zetten en tegen het licht te houden, als je erin slaagt om het kaf van het koren te scheiden, het verschil ziet tussen zin en onzin, als je houdt van puzzelen, als je het een sport vindt om net als een detective alle beschikbare informatie te onderzoeken en te begrijpen, met oog voor hoofdlijnen en voor de details, dan beschik je over de competentie informatieanalyse.

 

Ontwikkel- en leervragen

 

• Hoe trek ik de juiste conclusies?
• Wat moet ik doen om de benodigde informatie te verzamelen?
• Hoe onderscheid ik hoofd- en bijzaken?
• Op welke wijze kan ik complexe informatie ordenen?
• Hoe kan ik verbanden leggen tussen gegevens?

 

Ontwikkeltips voor informatieanalyse

 

Tijdens het werk

 

• Stel veel open vragen om aan de gewenste informatie te komen (wat, wie, waarom, hoe) en vraag veel door.
• Handel niet te snel. Maak een pas op de plaats voordat je tot de volgende actie overgaat of een beslissing neemt. Is er voldoende informatie? Is met alle betrokkenen gesproken? Zijn de juiste verbanden gelegd?
• Vraag aan een collega om te helpen bij het analyseren van de informatie of vraag om feedback te geven.

 

Buiten het werk

 

• Bekijk met een coach het proces van informatieanalyse.
• Bespreek met een intervisiecollega situaties waarin je twijfelde of je wel op de juiste wijze de informatie hebt geanalyseerd.

 

Coachingstips leidinggevende

 

• Help de medewerker om pas op de plaats te maken als hij te snel gaat. Stel hem eventueel de volgende vragen: Zijn er voldoende feitelijke gegevens? Is er met alle betrokkenen gesproken? Welke verbanden zijn er gelegd en waarom? Welke conclusies worden er getrokken en waarom?
• Laat de medewerker open vragen stellen en doorvragen om aan informatie te komen. Denk aan: wat, wie, waarom, hoe.
• Geef de medewerker een complexe kwestie die geanalyseerd moet worden, eventueel samen met een collega die sterk is in deze competentie.
• Vraag de medewerker regelmatig naar het ‘waarom’ van zijn bevindingen. Toets op deze manier of het probleem door de medewerker vanuit meerdere relevante invalshoeken wordt bekeken.

 

Mate van ontwikkelbaarheid

 

Informatieanalyse bestaat uit een aantal onderdelen. Het verzamelen van relevante informatie is goed te ontwikkelen. De overige aspecten, te weten het verwerken van informatie, het leggen van de juiste verbanden en het trekken van conclusies, zijn moeilijker te ontwikkelen omdat ze te maken hebben met de algemene cognitieve capaciteiten van een medewerker.

 

Relatie met andere competenties

 

Informatieanalyse houdt verband met de competenties probleemanalyse, leervermogen en oordeelsvorming. Net als bij probleemanalyse is ook bij informatieanalyse het verzamelen van relevante informatie een essentieel onderdeel. Het verwerken van deze informatie is de tweede stap van informatieanalyse en speelt ook een rol bij de competentie leervermogen. De derde fase van informatieanalyse is het leggen van verbanden, dat ook bij de competentie probleemanalyse voorkomt. Het trekken van de juiste conclusies, tot slot, heeft te maken met oordeelsvorming. Ook probleemanalyse, oordeelsvorming en leervermogen zijn overigens moeilijk ontwikkelbaar.