Competentie: Besluitvaardigheid

Gedragsbeschrijvingen voor besluitvaardigheid

• Hakt knopen door.
• Stelt beslissingen en/of acties niet onnodig uit.
• Maakt keuzes, ook als bepaalde factoren onvoldoende helder zijn en ‘waarschijnlijk’ zullen blijven.
• Legt zich vast door het uitspreken van de eigen mening.
  

‘…Nu niet langer aarzelen…’

Als je doorgaans snel door hebt waar het om gaat, als je met je conclusie naar voren komt en daarbij man en paard noemt, als je niet houdt van lang wikken en wegen, als je bij voorkeur op een kordate en slagvaardige manier te werk gaat, als je vaak degene bent die het niet nodig vindt om nog meer informatie op tafel te leggen, als je vaak om advies gevraagd wordt als er een beslissing genomen moet worden, als je er doorgaans snel voor jezelf uit bent, dan beschik je over de competentie besluitvaardigheid.

Ontwikkel- en leervragen rond besluitvaardigheid

• Hoe leer ik knopen doorhakken?
• Wat moet ik doen om mijn mening aan een groep duidelijk te maken?
• Hoe zorg ik dat anderen mijn besluit accepteren?
• Hoe kan ik op efficiënte wijze omgaan met besluiten?

Besluitvaardigheid is een belangrijke competentie om jezelf in te trainen. Door jezelf deze vragen te stellen, ontwikkel je inzicht in hoe je betere beslissingen kunt nemen en hoe je jouw besluitvormingsproces kunt verbeteren.

 

Ontwikkeltips om beslissingen te nemen

 

Tijdens het werk

• Analyseer je besluitvorming
  Bekijk voor jezelf in welke situaties je het moeilijk vond om een beslissing te nemen. Wat stond je in de weg om knopen door te hakken? Onthoud dat ook niet besluiten gevolgen heeft.
• Identificeer je successen
  Ga na in welke situaties je juist besluitvaardig te werk bent gegaan. Welke patronen herken je hierin? Wat leert dit je over jouw voorwaarden om een goede beslissing te nemen?
• Werk samen met besluitvaardige collega’s
  Werk een periode samen met iemand die sterk is in het nemen van lastige beslissingen. Observeer hoe zij complexe situaties aanpakken en leer van hun aanpak.
• Neem actief deel aan commissies
  Train je besluitvaardigheid door deel te nemen aan een commissie of OR waar veel nieuwe acties moeten worden opgezet. Neem een actieve houding aan wanneer er besluiten genomen moeten worden.
• Vraag feedback
  Vraag collega’s om feedback op je besluitvormingsproces. Hoe beoordelen zij jouw vermogen om een beslissing te nemen? Welke verbeterpunten zien zij?
• Leer van anderen
  Vraag aan collega’s die hoog scoren op besluitvaardigheid hoe zij knopen doorhakken. Vergelijk dit met jouw eigen aanpak en ontdek wat je van hen kunt leren.

Buiten het werk

Er zijn geen specifieke trainingen gericht op besluitvaardigheid. Echter, cursussen zoals timemanagement en persoonlijke effectiviteit kunnen je helpen bij het verbeteren van de condities rondom besluiten nemen.

Daarnaast kun je je besluitvaardigheid oefenen door zitting te nemen in een bestuur of commissie waarin veel nieuwe acties worden besproken. Zorg dat je actief deelneemt aan het proces van beslissingen nemen.

 

Coachingstips leidinggevende

 

• Inzicht in besluitvorming
  Laat de medewerker voor zichzelf in kaart brengen op welke gronden hij zijn beslissing neemt. Dit helpt om routinebesluiten sneller te maken.
• Reflecteer op beslissingen
  Bespreek samen met de medewerker een situatie waarin een beslissing is genomen. Analyseer wat goed ging, wat minder goed ging en of dit op basis van de beschikbare informatie voorkomen had kunnen worden.
• Houd een logboek bij
  Laat de medewerker een week lang bijhouden welke beslissingen hij heeft genomen en waarover hij twijfelt. Dit vergroot het inzicht in het besluitvormingsproces en versterkt het zelfvertrouwen.
• Observeer en geef feedback
  Spreek de medewerker aan op een besluit. Observeer hoe hij zijn beslissing verdedigt en de gevolgen aanvaardt. Geef gerichte feedback om hem te ondersteunen.
• Daag de medewerker uit
  Stimuleer de medewerker om keuzes te maken en evalueer samen de effecten.

Mate van ontwikkelbaarheid

Soms kan iemand terugdeinzen voor het nemen van beslissingen. Dit kan komen door onduidelijke verantwoordelijkheden, een gebrek aan zelfvertrouwen of angst om fouten te maken. Besluitvaardigheid is niet altijd makkelijk te ontwikkelen, vooral als er ook een lage score op durf aanwezig is. Toch kan gerichte begeleiding helpen om deze competentie te versterken.

Relatie met andere competenties

 

De competentie besluitvaardigheid is sterk verbonden met:

• Durf: Het lef om beslissingen te nemen, ook bij onzekerheid.
• Probleemanalyse: De vaardigheid om complexe situaties helder te krijgen.
• Oordeelsvorming: Het vermogen om weloverwogen conclusies te trekken.
• Omgevingsbewustzijn: Beslissingen nemen in de context van bredere omgevingsfactoren.
  

Daarnaast hebben variatiebehoefte en regelmaat invloed op hoe flexibel iemand is in het maken van beslissingen.