RET-methodiek3
Vaak zijn het onze eigen overtuigingen “Beren op de weg’ die maken of wie iets wel of niet doen of ons zelfs in de ban houden. De Rationele Effectiviteits Training van Albert Ellis, kan je helpen je eigen overtuigingen te onderzoeken en deze waar nodig om te buigen.
Het is bekend dat iedereen vanuit zijn eigen achtergrond normen en overtuigingen bezit die niet altijd even rationeel zijn en ervoor zorgen dat we minder besluitvaardig, daadkrachtig en duidelijk zijn voor onze omgeving.
Wat kan de RET o.a. voor je betekenen:
- Meer plezier en minder spanning
- Onafhankelijkheid vergroten en onzekerheden verminderen
- Jezelf onvoorwaardelijk te accepteren en meer zelfrespect te krijgen
- Een grotere besluitvaardigheid verwerven
De RET -methodiek legt irrationele denkpatronen bloot die niet productief gedrag en gevoel veroorzaken. Het is belangrijk jouw onzekerheden boven tafel te krijgen en deze aan te pakken, zodat je in staat zult zijn zelf jouw loopbaandoel te bereiken. Hierna wordt uitgelegd wat het RET-model inhoudt.
In bovenstaand model zie je links “Gebeurtenis” staan. Dat zijn zuivere feiten in een situatie of concrete gebeurtenis. “Gevoel en Gedrag” staat voor de gevolgen in gedrag en gevoel die die situatie met zich meebrengen. “Gedachten” staat voor jouw eigen normen, waarden, interpretaties en ideeën. Doorgaans gaan mensen ervan uit dat de feiten zorgen voor een bepaald gevoel of gedrag. De waarheid is echter dat jouw eigen interpretaties, normen en waarden zorgen voor emotie en gedrag binnen een bepaalde situatie.
Een voorbeeld: medewerker X ontvangt op maandag een memo van zijn werkgever dat hij hem uitnodigt voor een functioneringsgesprek op vrijdag. De medewerker denkt: ”O, ik zal wel een fout gemaakt hebben, dit gaat niet goed, ik krijg op mijn donder en straks verlies ik mijn baan en hoe moet dat dan verder met het huis en de hypotheek…”, etc. Het gevolg is dat deze medewerker veel spanning ervaart en tot het gesprek met zijn baas niet erg productief zal zijn.
Medewerker Y ontvangt dezelfde brief met dezelfde inhoud en denkt: ”Heb ik iets fout gedaan? Niet dat ik weet. Het ergste wat me kan gebeuren, is dat ik een berisping krijg, maar het kan ook zijn dat ik iets goed gedaan heb. Laat ik maar eens kijken wat hij vrijdag te vertellen heeft.”
Bron3 : n.a.v. het boek ‘Beren op de weg, spinsels in je hoofd’ van Theo IJzermans & Coen Dirkx
Zoals je je zeker voor kunt stellen, is medeweker Y veel minder gespannen en zal hij tot vrijdag zijn werk nog goed kunnen doen. Om nu te kijken hoe het met jouw eigen irrationele denkpatronen zit, gaan we twee spanningssituatie onderzoeken. Bij dit onderzoek komen ook de vier basisemoties aan bod. Op deze basisemoties gaan we nu nader in, zodat je deze in een spanningssituatie kunt herkennen. Je zou de indruk krijgen dat het de bedoeling is om geen emoties meer te hebben. Dit is zeker niet het geval. De bedoeling is ongezonde emoties, gerelateerd aan het belang van het verschijnsel, om te zetten in gezonde emoties, passend bij het belang van de situatie.
De basisemoties zijn net basiskleuren. Je kunt ze met elkaar mengen tot allerlei emotieschakeringen. Een voorbeeld is schuldgevoel, dit is een combinatie van bang en boos. In onderstaand schema zie je de vier basisemoties, bij welk verschijnsel ze optreden, welk gedrag daarbij naar voren komt en hoe mensen het uiten.
|
Emotie |
Gedrag |
Verschijnsel |
1. |
Boos |
Agressie Stemverheffing Slaan |
Onrecht Frustratie |
Voorbeeld: Iemand anders gaat met jouw werkstuk lopen pronken (onrecht). Hoe uit dat gevoel zich…
Geïrriteerd |
⇒ |
Razend |
|
Emotie |
Gedrag |
Verschijnsel |
2. |
Bang |
Blozen |
Gevaar |
Voorbeeld: Iemand gaat blozen bij een lastige vraag in een sollicitatiegesprek (gevaar voor het niet krijgen van de functie). Hoe uit dat gevoel zich…
Gespannen |
⇒ |
Paniek |
|
Emotie |
Gedrag |
Verschijnsel |
3. |
Bedroefd |
Huilen |
Verlies |
Voorbeeld: Verlies van een sleutel, ketting of partner. Hoe uit dat gevoel zich…
Teleurgesteld |
⇒ |
Ontroostbaar Diep bedroefd |
|
Emotie |
Gedrag |
Verschijnsel |
4. |
Blij |
Springen Huilen |
Onverwacht gebeurt er iets dat je wilt
|
Voorbeeld: Je krijgt promotie, waar je op hoopte. Hoe uit dat gevoel zich…
Tevreden |
⇒ |
Euforisch |
Door je eigen situaties te analyseren op basis van de volgende stappen kun je je irrationele of belemmerende factoren omzetten in rationele of helpende overtuigingen. Je hebt bij deze methodiek met twee schalen te maken:
De schaal van het belang en het verschijnsel
Daarmee wordt bedoeld: hoe belangrijk is het verschijnsel eigenlijk als je het plaatst op een schaal van 1 tot 100. Bijvoorbeeld als je kijkt naar de emotie ’bedroefd’. Een verschijnsel wat weinig belang heeft; het verlies van een sleutel zou je een 5 kunnen geven, terwijl het verlies van een partner op 99 kan zitten.
De tweede schaal is de schaal van de emotionele reactie
Daarmee wordt bedoeld: hoe heftig is jouw reactie, ook weer uitgedrukt in een schaal van 1 tot 100. Teleurgesteld zit wellicht op 4 en ontroostbaar op 95.
Zo, nu gaan we aan de slag met de analyse van een concrete werksituatie die jijzelf als spannend, lastig of moeilijk ervaren hebt. Succes!
Kom je er niet uit of heb je vragen, schroom dan niet om contact met ons op te nemen via 0181 390 283 of office@freudenberg.nl.